Onderzoek naar onteigening en rechtsherstel van Joods vastgoed tijdens en na WOII afgerond

OOST GELRE – Een gezamenlijk onderzoek van de gemeenten Aalten, Berkelland, Bronckhorst, Oude IJsselstreek en Oost Gelre naar de onteigening van Joods vastgoed tijdens de Tweede Wereldoorlog en het daaropvolgende rechtsherstel is voltooid. Dit onderzoek, uitgevoerd door de Radboud Universiteit Nijmegen, heeft als doel meer inzicht te geven in deze donkere periode van de Nederlandse geschiedenis.

Oost Gelre, optredend als penvoerder namens de vijf gemeenten, presenteerde de resultaten van het onderzoek. Burgemeester Annette Bronsvoort benadrukt het belang van het rapport: “Hoewel er in de Achterhoek vrijwel altijd sprake is geweest van rechtsherstel, erkennen we dat de onteigening van Joods vastgoed een zwarte bladzijde in onze geschiedenis blijft. Rechtsherstel kan de gevolgen van de oorlog nooit volledig compenseren.”

Het onderzoek richtte zich op drie hoofdvragen: de mate van onteigening door de toenmalige 14 gemeenten, de aard van het rechtsherstel na de oorlog, en de algemene bejegening van Joodse burgers door de gemeenten. De bevindingen tonen aan dat de mate van onteigening en doorverkoop van vastgoed per gemeente varieerde, met in sommige gevallen directe betrokkenheid van gemeentelijke instanties. Hoewel na de oorlog vrijwel altijd rechtsherstel plaatsvond, wijst het onderzoek ook op een gebrek aan erkenning van Jodenvervolging en slachtofferschap tijdens en na de bezetting.

Het onderzoek, geleid door een team van de Radboud Universiteit verbonden aan de expertisegroep Politieke Geschiedenis, kenmerkte zich door een systematische methodiek en transparante keuzes in archiefonderzoek. Dit onderzoek richt zich op de actuele vraagstukken van maatschappelijke en (semi)overheidsorganisaties.

De vijf deelnemende gemeenten zullen individueel bepalen of en hoe zij een vervolg geven aan de bevindingen van dit belangrijke onderzoek.