Oud uurwerk werkend te zien tijdens torenklimmen

GROENLO – Voordat de bezoeker op de toren van de Basiliek H. Calixtuskerk in Groenlo van het uitzicht kan genieten heeft de deze al een schat aan informatie gekregen tijdens de klim.

Vanaf vorig jaar is door vrijwilligers hard gewerkt aan het uurwerk op de tweede verdieping van de 75 meter hoge toren. Het twee slaguurwerk (slaat op de halve en hele uren) wordt sinds 1993 niet meer gebruikt voor het laten draaien van de wijzers van de klok. Maar sinds donderdag 25 juni draait het oude uurwerk wel weer. “Er komt nog een wijzerplaat te hangen op deze verdieping”, vertelt Gerrit Westerhof terwijl hij de plaat en wijzers laat zien. Op deze manier kunnen bezoekers een werkend uurwerk, zoals dat vroeger eruit zag, zien.

Het uurwerk moet nog echt met de hand worden ‘afgeslingerd’. “Dit moet één keer in de zeven dagen gebeuren”, vertelt Gerrit Wersterhof. Aan het uurwerk zit een kleine klok die de tijd van de grote klok aangaf. Als deze op het hele uur stond dan werden de klokken geluid”, aldus Westerhof.

Het torenuurwerk is gemaakt rond 1900 door F v.d. Kerkhof & Zn uit Aarle-Rixtel, een dorp in de provincie Noord-Brabant. Het uurwerk is helemaal compleet en ziet er na de schoonmaak beurt nog mooier uit dan voorheen. Onder andere de tandwielen zijn schoon gemaakt en geschilderd en er is een valbak gemaakt voor het eventueel opvangen van de zware gewichten van de klok.

Om het torenuurwerk zat een kabinet met daarin een raamwerk. “Deze gaan we ergens anders voor gebruiken. Er komt wel een nieuwe glazen kast over het uurwerk zodat het deze schoon blijft en beschermd tegen  stof”, legt Gerrit uit.

Ook de ruimte op de tweede verdieping zelf van circa 10 x 10 meter met een hoogte van 7,70 meter heeft een flinke update gekregen. Er is bijvoorbeeld een hele nieuwe vloer gelegd en er zijn vitrinekasten geplaatst voor eventuele exposities. “Deze exposities hoeven niet perse iets te maken te hebben met de kerk. Het kan van alles zijn dat we hier kunnen laten zien. Ook de wanden worden nog mooi afgewerkt”, aldus Gerrit. Ook de stroomvoorziening op deze verdieping is helemaal vernieuwd en de motoren van de klokaandrijving zijn op stalen kolommen geplaatst. De houten frames zijn verdwenen. In de kerk en op het koor ondervindt men geen hinder meer van geluidsoverdracht van de op deze zolder aanwezige motoren.

In de zomermaanden is de toren voor publiek weer te bezichtigen. Leden van “ De Vrienden van de H.Calixtus” staan weer klaar om tekst en uitleg te geven of de mensen te begeleiden bij het torenbeklimmen. De klim is voor iedereen geschikt die trap kan lopen. Met dient wel goed schoeisel aan te hebben.

De groep kan nog enthousiaste vrijwilligers van alle leeftijden gebruiken. Mensen die de kunstschatten (en dat zijn er heel wat) in de kerk aan de belangstellenden willen laten zien of mee willen gaan tijdens het beklimmen. En dit alles ongeveer een middag in de week. “Het is een nuttige en zeer prettige bezigheid waarbij men steeds met andere mensen in contact komt. Genieten van een schitterend uitzicht en dan met oud-Grollenaren kijken waar men heeft gewoond of vakantiegangers vertellen waar hun vakantieverblijf ligt”, laat Fried te Brake weten.